W dniu 16 września br. w ramach Parafialnego Klubu Kulturalnego „Beczka” przy parafii p w. M. Kolbe w Bielsku-Białej – Aleksandrowice byliśmy na wycieczce w Katowicach, gdzie zwiedziliśmy Muzeum Śląskie oraz w chorzowskie planetarium.
Początek Powstanie Muzeum Śląskiego to 1936r. początek budowy jednego z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie gmachu Muzeum Śląskiego. Niestety mimo zakończenia prac budowlanych w 1939r., budynek nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Zakończenie prac zbiegło się z wybuchem II wojny światowej i zamiast otwarcia była grabież symbolu polskości dokonana przez hitlerowców. Większość zbiorów Niemcy umieścili w Górnośląskim Muzeum Krajowym w Bytomiu. Restytucja Muzeum Śląskiego nastąpiła w grudniu 1984. Tymczasową siedzibą muzeum został budynek dawnego hotelu z przełomu XIX i XX wieku, Po restytucji w 1984r. do Muzeum Śląskiego powróciła przechowywana część przedwojennych zbiorów placówki, w tym najcenniejsza kolekcja obrazów polskiego malarstwa dawnego, która dziś eksponowana jest na wystawie stałej Galerii sztuki polskiej 1800–1945.
Muzeum Śląskie posiada zbiór ponad 118 tys. eksponatów z różnych dziedzin sztuki, a także archeologii, etnografii, historii, fotografii, plastyki nieprofesjonalnej. Nowy kompleks budynków Muzeum Śląskiego, znajdujący się na terenie dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Katowice”, wraz z innymi powstającymi tutaj instytucjami tworzy Strefę Kultury nowe centrum życia kulturalnego miasta. Nowoczesna konstrukcja zaprojektowana przez austriacką pracownię Riegler Riewe Architekten z Grazu, zakłada maksymalne wykorzystanie przestrzeni znajdującej się pod powierzchnią ziemi, a tym samym niewielką ingerencję w poprzemysłowy krajobraz. Główną częścią kompleksu architektonicznego Muzeum Śląskiego stanowi siedmiokondygnacyjny budynek, w którym aż 3 poziomy znajdują się pod ziemią.
Na kondygnacji P-2 znajduje się galeria sztuki polskiej 1800–1945 i tą po 1945, galerię plastyki nieprofesjonalnej, natomiast na kondygnacji P-4: Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów, galerię śląskiej sztuki sakralnej, Laboratorium przestrzeni teatralnych – przeszłość w teraźniejszości oraz ekspozycje czasowe. Muzeum Śląskie to, nowoczesne budynki z podziemną ekspozycją powstały na terenie dawnej kopalni węgla „Katowice”, o czym przypominają m. in. zabytkowa maszynownia oraz szyb, obecnie wykorzystywany jako punkt widokowy. Muzeum Śląskie to placówka otwarta na potrzeby wszystkich gości: seniorów, dorosłych, młodzieży szkolnych, rodzin z dziećmi i osób z niepełnosprawnościami. Po obiekcie można poruszać się wózkiem, a ekspozycje zostały przystosowane do potrzeb osób niewidomych (dotyczy to również galerii malarstwa).
Po zwiedzeniu Muzeum Śląskiego udaliśmy się do chorzowskiego planetarium.
Planetarium Śląskie powstało w 1955 roku jako pierwsza tego rodzaju placówka w Polsce. W 2018 roku rozpoczął się proces przebudowy i modernizacji, który zakończono cztery lata później. Dziś Planetarium – Śląski Park Nauki jest jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek na świecie prezentującą zagadnienia związane z trzema dziedzinami nauki: sejsmologią, meteorologią i astronomią. Niespotykane w innych podobnych miejscach stanowiska ekspozycyjne nie tylko pokazują różne zjawiska fizyczne, ale także pozwalają ich doświadczać. Można tu przeżyć trzęsienie Ziemi, stanąć tuż przy prawdziwej błyskawicy, czy odbyć symulowany lot w kosmos. Nowoczesny system projekcyjny pozwala wyświetlić na największym w Polsce sferycznym ekranie około 100 milionów gwiazd i zabrać widzów w najdalsze zakątki Wszechświata. Ogromna kopuła ma średnicę 23 m, a widownia jest w stanie pomieścić 400 osób. Sercem planetarium jest potężny projektor o wadze 2 ton i wysokości 5 m (przy ustawieniu w pełni pionowym). Został wyprodukowany w Niemczech. Dzięki takiemu sprzętowi można odtworzyć obraz nieba praktycznie z każdego miejsca na Ziemi, w dowolnym czasie. Czyż to nie ciekawy sprzęt? Na pierścieniu okalającym salę projekcyjną urządzono też bardzo interesującą wystawę Struktura Wszechświata – odległości i pomiar, uzmysławiającą, jak niewielką cząstką kosmosu jest nasza planeta. Na pewno zadziwią was pewne Integralną częścią planetarium jest także obserwatorium, w którym znajduje się jeden z największych w Polsce teleskopów, umożliwiający powiększenie oglądanego obiektu nawet 750 razy. Na dziedzińcu znajduje się spory zegar słoneczny, który stanowi dla dzieci zachętę, aby zrozumieć zasady jego działania. Na pierścieniu okalającym salę projekcyjną urządzono też bardzo interesującą wystawę Struktura Wszechświata – odległości i pomiar, uzmysławiającą, jak niewielką cząstką kosmosu jest nasza planeta. Wraz z przewodnikiem zwiedziliśmy salę poświęcona astronomii znajduje się tuż pod słynnym zegarem słonecznym. W jej centralnym punkcie stoi słynny projektor Zeissa, który wyświetlał w Planetarium Śląskim gwiazdy przez prawie 63 lata. Można tu również zobaczyć drewniany pulpit sterujący. Wokół sali rozmieszczone są interaktywne stanowiska prezentujące zagadnienia związane z astronomią: między innymi różnego rodzaju instrumenty obserwacyjne takie jak lunety, teleskopy czy celostat. Jedną z największych atrakcji tej ekspozycji jest pokój pozwalający na spacer wśród gwiazd w okularach 3D. Dzięki temu możemy niemal dosłownie brodzić w ciałach niebieskich.
Piękna wycieczka do Katowic i Chorzowa, gdzie mogliśmy obcować z kulturą i nauką i pomyśleć, że to tak nie daleko od nas. Zachęcam do odwiedzenia Muzeum Śląskiego – robi niesamowite wrażenie, a Planetarium to coś wspaniałego.
Tekst i foto: M.Szpak
